Wady postawy – coraz częstszy problem wśród dzieci
Wady postawy to jedno z najczęstszych wyzwań, z jakimi fizjoterapeuci spotykają się w pracy z dziećmi. Coraz częściej dotyczą one już przedszkolaków i uczniów pierwszych klas. Instytut Matki i Dziecka podaje, że około 90% dzieci w Polsce ma wady postawy kręgosłupa, stóp i kolan.
Na rozwój wad postawy wpływa wiele czynników – od genetyki, przez tryb życia, po sposób siedzenia czy noszenia plecaka. To, co szczególnie niepokoi specjalistów, to rosnąca liczba dzieci spędzających wiele godzin w pozycji siedzącej – przy biurku, komputerze czy telefonie. Brak ruchu i przeciążenia wynikające z długiego siedzenia mogą powodować zaburzenia równowagi mięśniowej i prowadzić do nieprawidłowej postawy.
Jakie są najczęstsze wady postawy u dzieci?
Najczęściej obserwowane nieprawidłowości to:
- plecy okrągłe – z nadmiernym zaokrągleniem górnej części pleców,
- plecy wklęsłe – z nadmiernym pogłębieniem lordozy lędźwiowej,
- skolioza – boczne skrzywienie kręgosłupa,
- płaskostopie i koślawość stóp,
- koślawość kolan lub szpotawość nóg.
Warto wiedzieć, że wiele z tych wad na wczesnym etapie można skutecznie korygować – pod warunkiem, że zostaną odpowiednio wcześnie rozpoznane.
Jak rodzic może zauważyć, że coś jest nie tak?
Niektóre objawy są subtelne, inne bardziej widoczne. Warto zwrócić uwagę, jeśli dziecko:
- często się garbi,
- przechyla głowę lub tułów na jedną stronę,
- ma asymetrię barków lub łopatek,
- stawia stopy do środka podczas chodzenia,
- szybko się męczy podczas aktywności,
- skarży się na bóle pleców, nóg lub stóp.
W takich przypadkach warto skonsultować się z fizjoterapeutą dziecięcym, który oceni postawę, sposób chodzenia i napięcie mięśniowe dziecka. Nie zawsze oznacza to, że wada jest poważna – czasem wystarczą drobne modyfikacje codziennych nawyków, by zapobiec jej pogłębianiu.
Jak wygląda konsultacja u fizjoterapeuty dziecięcego?
Podczas wizyty specjalista ocenia m.in.
- ułożenie kręgosłupa, barków, bioder i kolan,
- sposób stawiania stóp i chód dziecka,
- napięcie mięśniowe i koordynację ruchową.
Na tej podstawie opracowuje indywidualny plan postępowania, który może obejmować:
- zestaw ćwiczeń korekcyjnych do wykonywania w domu,
- zajęcia z terapii ruchowej,
- zalecenia dotyczące ergonomii siedzenia, noszenia plecaka i codziennych aktywności.
W przychodni Hipokrates w Węgrowie pracują doświadczeni specjaliści, którzy wspierają dzieci w korygowaniu wad postawy i prawidłowym rozwoju ruchowym:
- mgr Dawid Andryszczyk – fizjoterapeuta specjalizujący się w terapii manualnej i wadach postawy,
- mgr Justyna Wójcik – fizjoterapeutka dziecięca z doświadczeniem w pracy z najmłodszymi,
- mgr Sylwia Tarapata – specjalistka w terapii dzieci i młodzieży, prowadząca ćwiczenia korekcyjne oraz pracująca z dziećmi z wadami kręgosłupa.
Jak wygląda terapia wad postawy?
Terapia jest zawsze dostosowana do wieku i potrzeb dziecka. Najczęściej obejmuje ona ćwiczenia wzmacniające mięśnie posturalne, kształtujące równowagę i świadomość ciała. W zależności od rodzaju wady mogą to być ćwiczenia na piłkach, w pozycjach podporowych, z elementami równowagi lub z wykorzystaniem prostych przyborów.
Kluczową rolę odgrywa regularność – nawet krótka, ale systematyczna praca przynosi widoczne efekty.
Co mogą zrobić rodzice na co dzień?
Współpraca rodziców z fizjoterapeutą ma ogromne znaczenie. W domu warto zadbać o:
- odpowiednie biurko i krzesło dostosowane do wzrostu dziecka,
- ograniczenie czasu spędzanego przy ekranie,
- codzienny ruch – spacer, jazdę na rowerze, pływanie czy zabawy na świeżym powietrzu,
- naukę prawidłowej postawy przy siedzeniu i noszeniu plecaka (obciążenie równomierne na oba ramiona).
Wczesna obserwacja i dbałość o ruch to nie „profilaktyka na zapas”, ale mądra troska o zdrowy rozwój dziecka – jego kręgosłupa, układu mięśniowego i ogólnej sprawności.
Dlaczego warto sprawdzić postawę dziecka?
Nie wszystkie wady postawy widać gołym okiem, a im wcześniej zostaną zauważone, tym łatwiej można im przeciwdziałać. Wizyta u fizjoterapeuty pozwala nie tylko ocenić stan układu ruchu, ale też nauczyć dziecko, jak dbać o ciało w codziennych sytuacjach – w szkole, podczas zabawy czy sportu.
Warto pamiętać, że zdrowa postawa to nie tylko wygląd, ale przede wszystkim komfort i prawidłowy rozwój – odpowiednie ustawienie kręgosłupa i stawów wpływa na oddech, krążenie, równowagę i samopoczucie.
W Hipokratesie wspieramy dzieci w zdrowym rozwoju
Zespół fizjoterapeutów Hipokratesa łączy doświadczenie kliniczne z indywidualnym podejściem do małego pacjenta. Podczas konsultacji specjalista nie tylko diagnozuje, ale też tłumaczy rodzicom, jakie ćwiczenia czy zmiany w codziennych nawykach będą wspierać dziecko.
Każda konsultacja to okazja, by sprawdzić, czy rozwój postawy dziecka przebiega prawidłowo – i jeśli trzeba, wprowadzić drobne korekty, zanim staną się one źródłem dolegliwości.
—
Źródła:
Profilaktyka wad postawy u dzieci i młodzieży w środowisku nauczania i wychowania
Wady postawy u dzieci i młodzieży jako jeden z głównych problemów w rozwoju psychosomatycznym
